1️⃣ Gia tốc là gì? Tổng hợp các công thức tính gia tốc & bài tập có đáp án – Tin Công Nghệ ✔️
1. Gia tốc là gì?
Khái niệm
Gia tốc là đại lượng vật lý đặc thù cho sự thay đổi của tốc độ theo thời gian, là đại lượng cơ bản dùng làm miêu tả chuyển động có hướng như vận tốc. Thứ nguyên của gia tốc là độ dài trên bình phương thời gian.
Gia tốc là gì?
Đơn vị đo gia tốc
Trong hệ công ty quốc tế, gia tốc có công ty là mét trên giây bình phương (m/s²).
2. Công thức tính gia tốc tổng quát
Để tính gia tốc của 1 vật đang chuyển động thẳng không đổi chiều ta sẽ áp dụng công thức tổng quan sau:
Công thức tính gia tốc tổng quan
Trong đó :
3. Phân loại gia tốc
Ngoài công thức tính gia tốc tổng quát ra, trong chương trình vật lý THPT ta còn gặp một số loại gia tốc khác:
+ Gia tốc tức thời.
+ Gia tốc trung bình.
+ Gia tốc pháp tuyến.
+ Gia tốc tiếp tuyến.
+ Gia tốc toàn phần.
+ Gia tốc trọng trường.
Phân loại một số loại gia tốc
4. Công thức tính gia tốc tức thời
Khái niệm
Gia tốc nhất thời đại diện cho sự thay đổi tốc độ của vật thể tại một thời gian rất nhỏ.
Công thức
Gia tốc này được tính bằng công thức như sau:
Công thức tính gia tốc nhất thời
Trong đó :
5. Công thức tính gia tốc trung bình
Khái niệm
Gia tốc bình quân là đại lượng biểu diễn sự thay đổi tốc độ của một vật trong 1 khoảng thời gian xác định.
Công thức
Được xác định bằng thương giữa biến thiên của tốc độ và biến thiên thời gian, công thức tính gia tốc gia tốc trung bình được biểu diễn dưới biểu thức sau:
Công thức tính gia tốc bình quân
Trong đó :
6. Công thức tính gia tốc tiếp tuyến
Khái niệm
Gia tốc tiếp tuyến là đại lượng đặc thù cho sự thay đổi về độ lớn của vector vận tốc. Có phương trùng với phương tiếp tuyến; cùng chiều khi vật chuyển động nhanh dần và ngược chiều khi vật chuyển động chậm dần.
Công thức
Để tính gia tốc tiếp tuyến, ta thực hành tính toán theo công thức sau:
Công thức tính gia tốc tiếp tuyến
Trong đó :
7. Công thức tính gia tốc pháp tuyến
Khái niệm
Gia tốc pháp tuyến là đại lượng bộc lộ sự thay đổi về phương của vận tốc. Có phương vuông góc với tiếp tuyến quỹ đạo của vật và chiều thì luôn hướng về phía lõm trên quỹ đạo.
Công thức
Để tính gia tốc pháp tuyến, người ta có công thức sau:
Công thức tính gia tốc pháp tuyến
Trong đó :
8. Công thức tính gia tốc hướng tâm
Khái niệm
Gia tốc hướng tâm là gia tốc của vật chuyển động trên một quỹ đạo cong, Xét theo hệ quy chiếu đối với một vật chuyển động thì gia tốc hướng tâm sẽ bằng với gia tốc ly tâm do tác dụng của lực quán tính trong hệ quy chiếu gây ra. Từ đó, gia tốc này sẽ hướng về phía tâm cong của quỹ đạo – ngược hướng với hướng của gia tốc ly tâm nhưng có tính lớn bằng độ lớn của gia tốc ly tâm.
Công thức
Công thức tính gia tốc hướng tâm sẽ có biểu diễn như sau:
Công thức tính gia tốc hướng tâm
Trong đó :
9. Công thức tính gia tốc trọng trường
Khái niệm
Gia tốc trọng trường được chào đời do tác dụng của lực cuốn hút lên một vật.
Gia tốc này thường diễn ra do tác động của lực hút Trái Đất gây nên, tùy những điểm không trùng lặp trên bề mặt Trái Đất mà vật rơi sẽ có gia tốc khác nhau. Tuy vậy, trong số bài tập tính toán người ta thường làm tròn giá trị của gia tốc thành 10 m/s² .
Công thức
Công thức tính gia tốc trọng trường được tính theo định luật vạn vật lôi cuốn của Newton:
Công thức tính gia tốc trọng trường
Trong đó :
10. Công thức tính gia tốc toàn phần
Khái niệm
Gia tốc toàn phần được xác định bằng tổng của gia tốc pháp tuyến và gia tốc pháp tuyến.
Công thức
Để tính gia tốc toàn phần, người ta có công thức sau:
Công thức tính gia tốc toàn phần
Trong đó :
11. Công thức tính gia tốc góc
Khái niệm
Sự biến thiên về vận tốc góc của một vật chuyển động trên quỹ đạo tròn theo thời gian được gọi là gia tốc góc.
Công thức
Nếu vật chuyển động quay mà có trục cố định thì mối liện hệ giữa gia tốc góc, mô men lực với mô men quán tính trục quay cũng chính là công thức tính gia tốc góc được biểu diễn như sau:
Công thức tính gia tốc góc
Trong đó :
12. Bảng tổng hợp công thức tính gia tốc
Dưới đây là bảng tổng hợp công thức tính gia tốc theo từng loại:
Bảng tổng hợp các công thức tính gia tốc
13. Công thức liên hệ giữa gia tốc, tốc độ và quãng đường
Công thức liên hệ giữa gia tốc, vận tốc và quãng đường được biểu diễn như sau:
Công thức liên hệ giữa gia tốc, vận tốc và đoạn đường
Trong đó :
14. Một số bài tập về gia tốc
Bài tập trắc nghiệm
Câu 1 : Chọn câu tuyên bố sai:
A. Vectơ gia tốc của chuyển động thẳng biến hóa đều cùng chiều với vectơ vận tốc.
B. Vectơ gia tốc của chuyển động thẳng biến hóa đều có phương không đổi.
C. Vectơ gia tốc của chuyển động thẳng chậm dần đều ngược chiều với vectơ vận tốc.
D. Vectơ gia tốc của chuyển động thẳng biến hóa đều có tính lớn không đổi.
Đáp án : A.
Câu 2 : Chọn câu sai: Khi một chất điểm chuyển động thẳng biến hóa đều thì nó:
A. Có gia tốc trung bình không đổi.
B. Có gia tốc không đổi.
C. Chỉ có thể chuyển động nhanh dần hoặc chậm dần đều.
D. Có thể lúc đầu chuyển động chậm dần đều, sau đó nhanh dần đều.
Đáp án : C.
Câu 3 : Chuyển động thẳng biến hóa đều là chuyển động:
A. Có quỹ đạo là đường thẳng, vectơ gia tốc bằng không.
B. Có quỹ đạo là đường thẳng, vectơ gia tốc giữ nguyên trong suốt qui trình chuyển động.
C. Có quỹ đạo là đường thẳng, vectơ gia tốc và tốc độ không thay đổi trong suốt công đoạn chuyển động.
D. Có quỹ đạo là đường thẳng, vectơ vận tốc không thay đổi trong suốt quá trình chuyển động.
Đáp án : B.
Một số bài tập
Câu 4 : Gia tốc là một đại lượng:
A. Vectơ, đặc trưng cho tính nhanh hay chậm của chuyển động.
B. Vectơ, đặc trưng cho tính không thay đổi của vận tốc.
C. Đại số, đặc trưng cho tính giữ nguyên của vận tốc.
D. Vectơ, đặc trưng cho sự thay đổi nhanh hay chậm của vận tốc.
Đáp án : D.
Câu 5 : Một vật chuyển động thẳng nhanh dần đều với vận tốc đầu v0 = 18 km/h. Sau 15 s, vật đạt tốc độ 20 m/s. Gia tốc của vật là:
A. 0,13 m/s².
B. 0,13 km/h.
C. 1 km/h.
D. 1 m/s².
Đáp án : D.
Hướng áp giải trắc nghiệm câu 5
Bài tập tự luận
Câu 1 : Một đoàn tàu đang chuyển động với v 0 = 72 km/h thì hãm phanh chuyển động chậm dần đều, sau 10 giây đạt v1 = 54 km/h. Hỏi sau bao lâu tính từ lúc lúc hãm phanh thì tàu đạt v = 36 km/h và sau bao lâu thì dừng hẳn?
Đáp án :
Hướng dẫn giải tự luận câu 1
Câu 2 : Một xe lửa dừng lại hẳn sau 20s kể từ thời điểm bắt đầu hãm phanh. Trong thời gian đó xe chạy được 120 m. Tính tốc độ của cái xe lúc bắt đầu hãm phanh và gia tốc của xe.
Đáp án :
Hướng áp giải tự luận câu 2
Câu 3 : Một xe gắn máy đang di chuyển với v = 50,4 km/h bỗng tài xế thấy có ổ gà đầu tiên cách xe 24,5m. Người ấy phanh gấp và xe tới ổ gà thì dừng lại. Tính gia tốc.
Đáp án :
Hướng dẫn giải tự luận câu 3
15. Một số lưu ý về gia tốc
– Phân biệt được các dòng gia tốc.
– Thuộc công thức tính các dòng gia tốc.
– Sử dụng máy tính cầm tay trong tính toán để hoàn thành được đáp án nhanh và đúng nhất.
Một số lưu ý về gia tốc
– Đọc kĩ đề bài trước lúc làm để không bỏ lỡ những dữ kiện quan trọng.
– Sau khi làm xong, kiểm tra các đại lượng đã đúng hay chưa.
– Thường xuyên làm bài tập để trau dồi kỹ năng giải bài.
Một số mẫu Máy tính cầm tay Flexio đang buôn bán tại Chúng tôi:
Trên này là bài viết cung cấp một số lý thuyết và bài tập tổng hợp về gia tốc. Rất mong bài viết sẽ hữu ích với bạn và hẹn hội ngộ ở những bài viết sau!
gia tốc,gia tốc là gì,công thức tính gia tốc,vật lý,công thức
Nội dung ✔️ Gia tốc là gì? Tổng hợp các công thức tính gia tốc & bài tập có đáp án – Tin Công Nghệ được tổng hợp sưu tầm biên tập bởi 1️⃣❤️: Trường Thịnh Group. Mọi ý kiến vui lòng gửi Liên Hệ cho truongthinh.info để điều chỉnh. truongthinh.info tks.