Dịch bệnh viêm phổi gây ra bởi virus Corona chủng mới, hay còn được biết tới với tên gọi COVID-19, đã trở thành mối đoái hoài hàng đầu trên toàn toàn cầu ở thời điểm hiện tại. WHO đã phải ban bố tình trạng y tế nguy cấp toàn cầu, trong lúc con số các ổ dịch mới đang xuất hiện ngày càng nhiều và chưa có triệu chứng được kiểm soát. Trước diễn biến phức phức tạp của loại bệnh dịch, người dân ở khắp khắp nơi đổ xô kiếm tìm những trang thiết bị có thể bảo vệ bản thân khỏi virus. Do chủng virus mới này lây lan qua đường hô hấp, đa số mọi người chọn lựa khẩu trang, nước rửa tay sát khuẩn, tuy vậy cũng có các người tìm đến máy lọc không khí để cải thiện chất lượng không khí trong nhà và ngăn chặn sự lan truyền của virus.
Liệu máy lọc không khí cũng có thể ngăn được virus?
Câu trả lời là KHÔNG! Máy lọc không khí được thiết kế chủ yếu để lọc một hoặc nhiều chất gây ô nhiễm trong không khí chứ không phải được sử dụng để tiêu diệt hay chống lại virus như Corona, đơn giản bởi bộ lọc HEPA tiêu chí trên máy lọc không khí hiện nay hoàn toàn chẳng thể thu giữ được virus do chúng có kích thước quá nhỏ.
Ngay cả trong tình huống của các bộ lọc PECO tiên tiến. Bộ lọc này còn cũng đều có thể thu giữ được những vật thể nhỏ tương đương kích cỡ của loại virus cỡ lớn. Nhưng trong tình huống của virus Corona, điều này sẽ không có nhiều tác dụng bởi chủng virus này có thể hiện hữu trên bề mặt trong một khoảng thời gian nhất định thay vì trôi nổi trong không khí.
Máy lọc không khí và virus nhìn từ góc độ khoa học
Cơ chế vận hành của máy lọc không khí khá đơn giản: Sử dụng quạt để hút không khí và đưa nó qua bộ lọc trước khi đẩy không khí thuần khiết ra phía bên kia. Chúng đặc biệt hữu hiệu trong việc loại bỏ mùi hôi và các hạt trôi nổi trong không khí. Tuy nhiên không có đòi hỏi về tỉ lệ tiêu diệt virus hoặc các vi loại vật gây bệnh khác.
Ngay cả những máy lọc không khí tối tân nhất hiện giờ cũng chỉ có thể thu giữ được các hạt có kích cỡ nhỏ nhiều nhất 0,1 micron, trong phần lớn các máy lọc không khí dân dụng thông dụng chỉ lọc được những hạt 0,3 micron hoặc lớn hơn (1 micron bằng một phần triệu mét).
Thủ phạm chính gây ảnh hưởng đến chất lượng không khí trong nhà thường lớn hơn giới hạn kích thước này: Nấm mốc, phấn hoa và da chết vật nuôi… do đấy chúng đều đơn giản được thu giữ và loại bỏ bằng bộ lọc HEPA tiêu chuẩn.
Tuy nhiên, virus lại khác. Chúng nhỏ hơn vi khuẩn khoảng 100 lần và thường sẽ có kích thước từ 0,004 đến 0,1 micron. Điều này còn có tức là ngay cả các bộ lọc không khí mạnh nhất cũng bắt buộc phải “vật lộn” để loại bỏ virus khỏi không khí.
COVID-19 thuộc sở hữu một họ vi rút được xem là Corona, và theo công bố của WHO, kích cỡ của 1 cá thể COVID-19 chỉ là khoảng 0,125 micron – quá bé so với khả năng lọc của đại đa số máy lọc không khí.
Hiện nay trên thị trường có 2 loại bộ lọc không khí chính: HEPA (High, Efficiency, Particulate, Air) và PECO (Photo Electrochemical Oxidation). Bộ lọc HEPA được làm từ một vật liệu vải có chức năng tương tự như lưới. Không khí được hút qua vải bởi một quạt và các hạt có kích cỡ trong phạm vi nêu trên sẽ bị giữ lại, khi đang không khí rất sạch thoát ra phía bên kia. Theo thời gian, các hạt sẽ tích lũy trên vải, đó là lý do tại sao các bộ lọc phải được thay thế theo định kỳ.
Bộ lọc PECO cũng hoạt động theo cơ chế tương tự, nhưng phức tạp hơn một chút. Đầu tiên, không khí đi qua một bộ lọc có chứa các phân tử carbon, sau đó tiếp tục đi qua một bộ lọc khác kết phù hợp với những phân tử ion và bị “triệt tiêu” tại đây.
HEPA và PECO cái nào tốt hơn? Patrick Van Deventer, giám đốc sản phẩm của Trane Indoor Air Quality cho biết: “Theo EPA, bộ lọc HEPA không tốt hơn hẳn so với bộ lọc không khí có hữu hiệu trung bình với xếp thứ hạng MERV trong khoảng từ 7 đến 13. Chúng cũng khá có hạn và do đấy khả năng cung cấp không khí cũng hạn chế, vì vậy chúng thường được sử dụng trong các thiết bị nhỏ hơn như máy lọc không khí di động, dùng cho diện tích nhỏ và không được dùng trong hệ thống HVAC có ống dẫn trung tâm”. Nếu bạn chưa biết thì xếp hạng MERV đề cập đến Giá trị báo cáo hữu hiệu tối thiểu (Minimum Efficiency Reporting Value), thang đo đo mức độ mạnh mẽ của cục lọc không khí.
Michael Rubino, Chủ tịch cùng một chuyên gia về chất lượng không khí trong nhà cho biết: “Có những công nghệ làm sạch không khí có thể tiêu diệt các chất gây ô nhiễm sinh vật học như bào tử nấm mốc và virus (như H1N1 & SARS). Tuy nhiên, công nghệ không chỉ là HEPA; máy lọc không khí còn sử dụng quá trình oxy hóa quang xúc tác (Photocatalytic Oxidation – PCO) giải phóng các ion vào không khí liên kết với các chất gây ô nhiễm này và phá hủy chúng”.
Tuy nhiên suy cho cùng, ngay khi máy lọc không khí tốt nhất cũng không giải quyết được vấn đề cơ bản về virus. Giống như đa số các dòng virus, Corona lây lan qua tiếp xúc giữa người với người và với bề mặt bị ô nhiễm. Máy lọc không khí có khả năng lọc không khí trong phòng theo thời gian, nhưng virus có xu hướng lây truyền khoảng cách ngắn giữa người hoặc đất và bám lại trên bề mặt. Một máy lọc không khí, ngay khi khi được chuẩn bị để diệt virus, thường sẽ không thể “tóm” được virus trước lúc nó chạm với những người hoặc bề mặt, nhất là trong tình huống của COVID-19 bởi loại virus này không thể tự do trôi nổi trong không khí.
Từ khóa bài viết: truongthinh.info, máy lọc không khí, virus, corona, COVID-19, bộ lọc HEPA, bộ lọc PECO, ncov, máy lọc không khí với virus corona, máy lọc không khí có lọc được corona
Bài viết Máy lọc không khí có thể bảo vệ chúng ta khỏi virus Corona không? được tổng hợp và biên tập bởi: truongthinh.info. Mọi ý kiến đóng góp và phản hồi vui lòng gửi Liên Hệ cho truongthinh.info để điều chỉnh. truongthinh.info xin cảm ơn.